De strafkolonie

De Tweede Wereldoorlog was al ruim een jaar voorbij toen de poorten van Jodensavanne eindelijk openzwaaiden. Op 15 juli 1946 keerden de 138 overgebleven mannen terug naar de bewoonde wereld. Ze waren vier jaar lang vastgehouden in de jungle van Suriname, waar Nederland een concentratiekamp verborgen hield. Daar heerste een straf regime met dwangarbeid. Acht mannen kwamen om. Karel Raedt van Oldenbarnevelt en Loo van Poelje werden door Nederlandse mariniers vermoord.
Na de bevrijding wist Nederland zich geen raad met dit gezelschap van artsen, planters, ambtenaren en militairen dat door het thuisfront werd dood gewaand.
De mannen werden Indische NSB'ers genoemd. In 1940 waren ze opgepakt op vooral Java en Sumatra. Hoewel al snel kwam vast te staan dat ze niets kwaads in de zin hadden en deels zelfs geen lid waren van de NSB, volgde onverbiddelijk deportatie naar de jungle aan de andere kant van de wereld.
In De strafkolonie halen vier van de laatste overlevenden herinneringen op aan het kamp dat zij als een hel, maar opvallend genoeg ook als een hemel omschrijven. Het gaat om oude mannen, van wie er twee tijdens het schrijven van het boek overleden. Hun verhalen worden aangevuld met getuigenissen van oud-bewakers, gesprekken met tal van andere betrokkenen, stukken uit privélades en dossiers uit open en gesloten archieven in Nederland en Suriname.