Gedachten

BLAISE PASCAL (1623-1662) heeft zijn wetenschappelijke energie voor een groot gedeelte gegeven aan wiskundige en natuurkundige verschijnselen. Zo hield hij zich bezig met de getallentheorie, het verschijnsel van de luchtdruk, raakproblemen bij kegelsneden en magische vierkanten. Nauwelijks twintig jaar oud ontwikkelde hij een rekenmachine om het werk van zijn vader, die belastinginner in Normandië was, te vergemakkelijken. De bestudering van de abstracte wetenschappen was hem echter te beperkt. Hij zegt hierover in de Pensées: 'Toen ik begon de mens te bestuderen merkte ik dat de abstracte wetenschappen niet geschikt zijn voor de mens, en dat ik, door mij er in te verdiepen, sterker vervreemdde van wat ik ben dan anderen, die er niets over wisten' [687]. Naast zijn wetenschappelijk werk is Pascal vooral bekend geworden door zijn religieuze geschriften. In zijn Lettres provinciales (1656-1657) verdedigde hij de jansenisten, volgelingen van de Vlaamse godgeleerde Cornelis Jansen, tegen de Jezuïeten. Na Pascals dood vond men talrijke notities en bundels papieren die bedoeld waren als apologie van de christelijke godsdienst. Deze onvoltooide apologie werd in 1670 postuum als de Pensées uitgegeven. Hierin is ook opgenomen het Memoriaal, de neerslag van een diep-religieuze ervaring die Pascal in de nacht van 23 november 1654 had en die opent met de bekende woorden 'Vuur. God van Abraham, God van Izaäk, God van Jacob, niet der filosofen en geleerden' [913].